Czym są jądra?

Prawidłowe jądra podczas dotykania są podobnej wielkości, o gładkiej powierzchni i nie są bolesne. Jądra przeważnie nie są na tym samym poziomie, jedno z nich jest niżej ułożone od drugiego, co najlepiej można zauważyć w pozycji stojącej.

Oba jądra wiszą dość swobodnie w mosznie, co sprzyja utrzymaniu ich w niższej temperaturze. Skóra moszny jest pomarszczona i łatwo ulega rozciągnięciu, jest pokryta włosami, z widocznymi naczyniami krwionośnymi.

Po co istnieją jądra?

Podstawową funkcją jąder jest tworzenie plemników. Te z kolei są gromadzone w najądrzach – miejscu, w którym magazynowane plemniki znajdują się w substancjach, które pozwalają im jak najdłużej przetrwać. Podczas wytrysku nasienie przepływa z obu najądrzy do powrózków nasiennych i wydalane jest dalej poprzez prącie na zewnątrz ciała mężczyzny.

Rak jądra

Rak jądra to najczęstszy nowotwór u młodych mężczyzn, ale występować może w każdym wieku. Przyczyny nowotworów złośliwych jądra pozostają nieznane, jednak uznaje się, że pewne czynniki zwiększają prawdopodobieństwo jego pojawienia się:

• wiek – większe ryzyko w przedziale wiekowym 20-40 lat
• występowanie tego nowotworu u członków najbliższej rodziny
• wcześniejsze występowanie raka jądra u tego samego mężczyzny
• biały kolor skóry
• niezstąpione jądro (w jądrze, które nie znajduje się we właściwym dla siebie miejscu, czyli w worku mosznowym, ryzyko raka jest większe)
• żylaki lewego powrózka nasiennego

Objawy

Na rozwijający się nowotwór może wskazywać zapalenie nadjądrzy. Jak je rozpoznać?

W skrócie:

• wyraźny ból jądra
• jego powiększenie w ciągu paru dni
• zwiększona ciepłota moszny
• sporadycznie – wyciek wodojasnego lub mętnego, żółtawego płynu z ujścia cewki moczowej, która znajduje się na szczycie prącia

Z kolei jądro, w którym rozwija się nowotwór złośliwy powiększa swe wymiary znacznie wolniej, a ból jądra pojawia się zdecydowanie później. Taka dynamika wzrostu nowotworu nie wywołuje w młodym mężczyźnie poczucia, że dzieje się coś złego. Najczęstszym objawem nowotworu złośliwego jądra jest niebolesne powiększenie jądra.

Jak leczyć?

W przypadku wykrycia jakichkolwiek nieprawidłowości, szczególnie pojawienia się zmian w wielkości i kształcie jąder pierwszym krokiem jest zgłoszenie się na wizytę do lekarza!

Po rozmowie i zbadaniu zaleci on odpowiednie postępowanie i ewentualnie skieruje do urologa. Możliwe, że konieczne okaże się wykonanie badania USG narządów zawartych w worku mosznowym (jądra, najądrza i powrózki nasienne). To badanie jest kompletnie niebolesne. Specjalista może zalecić wykonanie innych badań, które będą miały na celu określenie rozległości zaawansowania choroby. Do takich badań należą:

• RTG klatki piersiowej
• USG narządów jamy brzusznej
• badanie tomokomputerowe jamy brzusznej i klatki piersiowej
• ewentualne badanie tomokomputerowe mózgowia

Wykonuje się również pomiar we krwi aktywności odpowiednich hormonów i antygenów. Tę diagnostykę można wykonać ambulatoryjnie, nie będąc pacjentem leżącym w szpitalu.

Urolog przedstawia możliwości leczenia i proponuje choremu najbardziej odpowiednie dla niego leczenie, które odbywa się już w warunkach szpitalnych.

Podstawową i najczęstszą metodą leczenia nowotworu jądra jest jego usunięcie. Ten zabieg operacyjny (w znieczuleniu) polega na wycięciu jądra, najądrza i powrózka nasiennego. Sam zabieg operacyjny nie wpływa bezpośrednio na możliwość podejmowania kontaktów płciowych. Potrzeba też nieco czasu na wygojenie rany po operacji, a także dojścia do siebie w sferze psychicznej.

Poza wycięciem chorego narządu stosuje się chemioterapię i radioterapię. Leczenie to nie jest obojętne dla organizmu. Należy pamiętać, że pomimo nowotworu złośliwego tego samego narządu każdy chory jest niepowtarzalny, zatem mogą istnieć różnice w przebiegu choroby, jej diagnozowania i leczenia, również pooperacyjnego.